کانال‌های تاریخی یوتیوب منبعی بی‌نهایت ارزشمند برای دریافت اطلاعات رایگان راجع به هر برهه‌ای از تاریخ به حساب می‌آیند، از ظهور اولین تمدن‌ها گرفته تا انقلاب آمریکا، امپراتوری روم و قاتلان سریالی عصر ویکتوریا. اگرچه این روزها ده‌ها و بلکه صدها کانال یوتیوب باکیفیت داریم که بر وقایع تاریخی تمرکز کرده‌اند، در ادامه این مطلب بهترین کانال های تاریخی یوتیوب را برایتان دستچین کرده‌ایم. این کانال‌ها هم منابعی موثق به حساب می‌آیند و هم ویدیوهایی سرگرم‌کننده می‌سازند.
۱. کانال Timeline – World History Documentaries
اگر هم به تاریخ علاقه دارید و هم به دنبال بهترین کانال های مستند یوتیوب می‌گردید، Timeline (+) دقیقا برای شما ساخته شده است. این کانال ویدیوهایی باکیفیت، دقیق و پرجزییات می‌سازد که می‌توانند راجع به هرچیزی باشند، از دفاع با تانک از استالینگراد در سال ۱۹۴۲ گرفته تا کشف بیمارستانی گمشده و متعلق به قرون وسطی.
Timeline معمولا دو ویدیو در هفته منتشر می‌کند که بین ۴۵ تا ۹۰ دقیقه طول می‌کشند. برخی از سوژه های ویدیو البته نیاز به پرداخت بیشتر دارند و زمان بیشتری می‌برند. به عنوان مثال ویدیویی که راجع به تاریخ آمریکای پیش از کریستوف کلمب ساخته شده، سه ساعت طول می‌کشد. کیفیت ساخت نیز به شکل تحسین‌برانگیزی بالا است و همین باعث شده Timeline تاکنون بیش از ۵ میلیون سابسکرایب به دست آورد.
باید در نظر داشت که مستندهای کانال Timeline توسط گروه‌های مختلف ساخته می‌شوند و برخی از آن‌ها پیش‌تر در کانال‌های تلویزیونی پخش شده‌اند. بنابراین اگر دوست دارید تاریخ را با چاشنی نظرات شخصی یوتیوبر محبوب‌تان بیاموزید، Timeline بهترین انتخاب ممکن نخواهد بود.
۲. کانال فارسی Deep Podcast
Deep Podcats (+) از بهترین کانال‌های تاریخی فارسی‌زبان است که تاکنون چندین ویدیو محبوب با بیش از ۱ میلیون بازدید ساخته است. سازندگان این کانال می‌گویند مایل به ساخت ویدیو راجع به موضوعاتی هستند که هیچگاه بیان نشده‌اند و یا کمتر به آن‌ها پرداخته شده است. در نتیجه همین موضوع، می‌توانید منتظر ویدیوهایی راجع به سوژه‌های خاص مانند زندگی‌نامه پیامبر مانی، دلایل پیشرفت اروپا در عصر روشنگری و قحطی بزرگ ایران باشید.
محبوب‌ترین ویدیوهای این کانال راجع به زندگی‌نامه حسن صباح، زندگی‌نامه آدولف هیتلر و دلایل وقوع جنگ جهانی دوم هستند و هر یک بیش از ۱ میلیون بازدید به دست آورده‌اند، آن هم درحالی که تعداد سابکسرایبرها از ۳۰۰ هزار نفر فراتر نمی‌رود. در مجموع اگر دوست دارید با تماشا ویدیوهای عمدتا ۲۰ الی ۴۰ دقیقه‌ای فارسی، با وقایع و افراد تاریخی گوناگون آشنا شوید، Deep Podcast ارزش بررسی خواهد داشت.
۳. کانال The Armchair Historian
چه موضوع ویدیو نبرد اوکیناوا باشد و چه زندگی روزمره در برلین شرقی، کانال The Armchair Historian (+) ویدیوهای انیمیشنی بی‌نظیری می‌سازد که عمدتا بر ابعاد نظامی تاریخ تمرکز دارند. ویدیوها معمولا ۱۰ الی ۳۰ دقیقه طول می‌کشند، اما برخی سوژه‌های بزرگ‌تر – مثل سقوط ایتالیا در جریان جنگ جهانی دوم – به صورت چند قسمتی ساخته شده‌اند و زمان بیشتری می‌برند.
گریفین جانسون، یوتیوبر پشت این کانال، یک سرویس استریم اختصاص نیز با همین نام دارد که ویدیوهایی هرچه بیشتر در آن قرار می‌دهد. این سرویس استریم در پاسخ به دی مانیتایز شدن کانال او بود. یوتیوب تا به امروز The Armchair Historian و چند کانال دیگر را به خاطر نمایش نماد صلیب شکسته نازی دی مانیتایز کرده، حتی با اینکه هدف آن‌ها صرفا تولید محتوای آموزشی بوده است.
۴. کانال Oversimplified
اگر به دنبال اطلاعات ساده و جمع‌وجور راجع به وقایع پیچیده تاریخی می‌گردید، Oversimplified (+) از بهترین کانال های تاریخی یوتیوب برای شما به حساب می‌آید. این کانال تمرکز فراوان بر انیمیشن‌سازی باکیفیت و ایده های طنز دارد و شما را خیلی سریع با سوژه‌هایی مانند نبردهای ناپلئون یا انقلاب فرانسه آشنا می‌کند. هر ویدیو هم معمولا بین ۱۵ تا ۳۰ دقیقه است.
ساختار ویدیوها باعث می‌شود عمدتا برای سرگرمی و یادگیری نسبی مناسب باشند. بنابراین اگر نیاز به یادگیری حقیقی و پرجزییات دارید، بهتر است از کانال‌های دیگر کمک بگیرید. Oversimplified اخیرا یک پلی لیست کامل راجع به «نبردهای پونی» نیز ساخته که ارزش تماشا فراوان دارد.
۵. کانال فارسی Bplus Podcasts
کانال Bplus (+) یکی از قدیمی‌ترین پادکست‌ها و کانال‌های یوتیوب فارسی است که گرچه تمرکز کامل بر سوژه‌های تاریخی ندارد، اما هر از گاهی ویدیوهای تاریخی با جزئیات زیاد می‌سازد. علی بندری، یوتیوبر پشت Bplus می‌گوید که «ما در بی‌پلاس کنجکاوی می‌کنیم، بیشتر هم برای اینکه سوال‌های تازه‌تر و بهتری بپرسیم». این رویکرد باعث شده که در کانال بی‌پلاس هم شاهد ویدیوهایی راجع به تاریخ ایران و جهان باشیم، هم ویدیوهایی که بر توسعه فردی تمرکز دارند.
کانال Bplus نزدیک به ۲۰۰ هزار سابسکرایبر دارد و از محبوب‌ترین ویدیوهای آن می‌شود به «داستان روسیه از اول» و «تاریخ آلمان از اول» اشاره کرد. مدت‌زمان ویدیوها بسته به میزان جزییات سوژه متغیر است، اما معمولا باید منتظر ویدیوهایی با مدت زمان بین ۴۰ تا ۶۰ دقیقه باشید.
۶. کانال History Squad
کوین هیکس، یوتیوبر پشت کانال History Squad (+)، سرباز و پلیس سابق است که در حال حاضر به عنوان یک معلم تاریخ فریلنس فعالیت می‌کند. او کانال یوتیوب History Squad را در سال ۲۰۲۲ تاسیس کرد و از آن زمان، در حال انتشار تقریبا یک ویدیو در هفته بوده است.
«هیکس» توانایی خارق‌العاده‌ای در داستان‌سرایی دارد و به همین خاطر، کانال او به سرعت رشد کرده است. او سعی می‌کند با هر ویدیو، به جای آموزش تاریخ، تجربه تاریخ را به زندگی واقعی بیاورد. بنابراین درحالی که باقی کانال‌ها عمدتا به سراغ انیمیشن‌سازی می‌روند، History Squad روی استفاده از عروسک‌ها، تجهیزات و مدل‌های تاریخی متمرکز است.
باید اضافه کرد که History Squad عمدتا بر تاریخ اروپا در برهه قرون وسطی – به‌خصوص ابعاد نظامی آن – متمرکز است. هیکس به شکلی ماهرانه به جزییات گوناگون می‌پردازد و گاهی به سراغ جزییاتی خشونت‌بار می‌رود. برای مثال در یکی از ویدیوهای او می‌بینیم که در صورت برخورد تیر یک کمان به زانو سربازان قرون وسطی چه اتفاقی می‌افتاد.
اگر به دنبال منابع مشابه برای یادگیری سوژه‌های گوناگون می‌گردید، می‌توانید نگاهی به بهترین کانال های آموزشی یوتیوب نیز داشته باشید.
۷. کانال The History Guy
The History Guy (+) یکی از بهترین کانال های تاریخی یوتیوب برای آشنایی با اشخاص و وقایعی است که به ندرت راجع به آن‌ها شنیده‌اید. این کانال که سوژه‌های گوناگونی مانند غرب وحشی یا تاریخ هوانوردی را پوشش می‌دهد، ویدیوهایی معمولا ۵ تا ۱۰ دقیقه‌ای می‌سازد.
از بهترین ویدیوهای اخیر این کانال می‌شود به زندگی فلامینگوها و تاثیر کانتینرهای باربری بر انقلاب لجستیک اشاره داشت.
۸. کانال Historia Civilis
اگر به صورت خاص به تاریخ روم باستان علاقه دارید، Historia Civilis (+) بهترین انتخاب ممکن برای شما خواهد بود. این کانال، مخاطبان را به سفرهایی عمیق در امپراتوری روم می‌برد. برای مثال به صورت کامل با مجلس سنا روم آشنا می‌شوید، وقایع مهم جنگ گالی را می‌آموزید و به تمام جزییات قتل ژولیوس سزار پی می‌برید.
ویدیوهای اخیر Historia Civilis روی موضوعاتی متفاوت‌تر مانند تئوری‌های فروپاشی تمدن در اواخر عصر برنز و آثار کنگره وین بر وقایع بعد از جنگ‌های ناپلئون نیز دست گذاشته‌اند. هر یک از این ویدیوها با تحقیق و صرف زمان فراوان ساخته شده‌اند. اما برنامه نامنظم انتشار ویدیوها می‌تواند برای مخاطبان وفادار آزاردهنده باشد.
۹. کانال See U in History / Mythology
اگر می‌خواهید در کنار تماشا انیمیشن‌های باکیفیت تاریخی، اطلاعاتی دقیق راجع به عصر باستان تا قرن نوزدهم میلادی به دست آورید، کانال See U in History / Mythology (+) همان چیزی‌ست که به دنبالش می‌گردید. این کانال نه‌تنها بر اشخاص و وقایع حقیقی تاریخ متمرکز است، بلکه به اساطیر و افسانه‌های کشورهای گوناگون در برهه‌های زمانی مختلف نیز می‌پردازد. بنابراین اگر می‌خواهید بدانید وایکینگ‌ها چه خدایانی را می‌پرستیدند یا دودمان تودور چه سرنوشتی داشت، این از بهترین کانال های تاریخی یوتیوب است.
علاوه بر این، See U in History اخیرا شروع به ساخت ویدیوهای یوتیوب شورت نیز کرده است. به این ترتیب می‌توانید گاهی ویدیوهای جمع‌وجوری تماشا کنید که خیلی سریع، موضوعات تاریخی و اسطوره‌ای را به شما می‌آموزند. ناگفته نماند که ویدیوهای طولانی هم به ندرت بیشتر از ۱۰ دقیقه طول می‌کشند.
۱۰. کانال Decoding the Unknown
اگرچه Decoding the Unknows (+) صرفا بر ویدیوهای تاریخی متمرکز نیست، اما تا به امروز شمار زیادی محتوا تاریخی جذاب ساخته است. این کانال عمدتا به سراغ اسرار و رمز و رازها می‌رود، از ناپدید شدن جواهرات سلطنتی ایرلند گرفته تا مقر مخفی نازی‌ها در قطب.
نکته مهم اینکه Decoding The Unknown برای پاسخ دادن به این اسرار به سراغ جواب‌های کلیشه‌ای مانند «فضانوردان باستانی» یا «مخفی‌کاری دولتی» نمی‌رود که متاسفانه از محبوب‌ترین رویکردها میان کانال‌های تاریخی یوتیوب به حساب می‌آید. هر ویدیو معمولا یک ساعت طول می‌کشد و ویدیوهای جدید به صورت هفتگی آپلود می‌شوند.
۱۱. کانال Weird History
آیا رونالد ریگان واقعا براساس طالع‌بینی تصمیم‌گیری می‌کرد؟ کدام بیماری مرموز بود که آزتک‌ها را از دم نابود کرد؟ و چرا کودکان حاضر در نقاشی‌های قرون وسطی، چهره‌ای شبیه به بزرگسالان دارند؟
کانال Weird History (+) روی چنین موضوعاتی دست می‌گذارد و به آن‌ها پاسخ می‌دهد. این کانال سعی می‌کند به سراغ بخش‌های کمتر دیده‌شده تاریخ برود و از حقایقی پرده بردارد که شما را شگفت‌زده خواهند کرد.
۱۲. کانال History
کانال یوتیوب History (+) متعلق به شبکه تلویزیونی معروف History است که حداقل برای چند دهه مشغول به کار بوده است. این کانال آرشیوی غنی از ویدیوهای تاریخی و مرموز دارد. برای مثال می‌توانید منتظر ویدیوهایی راجع به هزارتوی مخفی زیر کولوسئوم معروف روم، کتاب مردگان مصر و سلاح‌های مرگبار آزتک‌ها باشید.
علاوه بر این، کانال History شما را با بسیاری از ترفندهای باستانی آشنا می‌کند. مثلا ویدیوهایی خواهید یافت که ورزش‌های وایکینگ‌ها و غذاهایی که مسیح و همراهانش در شام آخر می‌خوردند را نشان می‌دهند. اما چرا History را در قعر فهرست بهترین کانال های تاریخی یوتیوب قرار دادیم؟ زیرا این کانال به ساخت مستندهایی که تئوری‌های توطئه را نشر می‌دهند هم شهرت دارد و گاهی اطلاعات نه‌چندان موثق در اختیار مخاطبان می‌گذارد.
۱۳. کانال Feature History
در نهایت به کانال Feature History (+) می‌رسیم که یک منبع ارزشمند دیگر برای آشنایی سریع و آسان با برهه‌های مختلف تاریخ به حساب می‌آید. یوتیوبر استرالیایی پشت این کانال، از دوران نوجوانی این کانال را گسترش داد، اما چند وقتی است که غیرفعال شده است. در واقع آخرین ویدیو آپلود شده در این کانال، متعلق به یک سال پیش است.
با این حال Feature History همچنان آرشیوی غنی از ویدیوهای متمرکز بر نبردهای مسلحانه دارد، از نخستین جنگ بوئر گرفته تا جنگ دوم تریاک. ویدیوها با ساختاری کوتاه و بسیار قابل فهم ساخته شده‌اند و معمولا بسیار سرگرم‌کننده هم ظاهر می‌شوند. ناگفته نماند که در ویدیوهای جدیدتر Feature History شاهد پرداخت به موضوعات تازه‌تر مانند سلطنت صدام حسین بر عراق و تاریخچه وسایل نقلیه ۴×۴ نظامی.
جمع‌بندی بهترین کانال های تاریخی یوتیوب
در نهایت باید گفت یوتیوب مخزنی ارزشمند از اطلاعات تاریخی است. در صورتی که دوست دارید با اسرار تاریخ آشنا شوید، افرادی را بشناسید که هیچوقت نام‌شان را نشنیده‌اید و از جزییاتی باخبر شوید که لزوما در کتاب‌های تاریخ پیدا نمی‌شوند، نگاهی به کانال‌های این فهرست بیندازید.
بهترین کانال تاریخی یوتیوب چیست؟
OverSimplified و History را می‌توان دو مورد از محبوب‌ترین کانال‌های تاریخی یوتیوب به حساب آورد که هرکدام به چندین میلیون سابسکرایبر دست یافته‌اند.
بهترین کانال تاریخی یوتیوب برای آشنایی با روم باستان چیست؟
اگر به صورت خاص به دنبال ویدیوهایی جذاب راجع به امپراتوری روم می‌گردید، کانال Historia Civilis کاملا روی این سوژه و تاریخ اروپا باستان متمرکز است.
+ منبع: TastyEdits
