کپی رایت خوردن ویدیوهای یوتیوب معمولا فرایندی گیجکننده و ترسناک است. زمانی که ویدیوها کپی رایت استرایک میخورند، کانال یوتیوب به خطر میافتد و اگر تعداد استرایکها از حدی مشخص بگذرد، یوتیوبرها منبع درآمد خود را به کل از دست میدهند. بنابراین برای هر یوتیوبری ضروری است بداند که از کجا بفهمیم ویدیو یوتیوب کپی رایت خورده و چطور باید مشکل را برطرف کرد. به مطالعه ادامه دهید تا در این راهنما، به تمام سوالات شما راجع به قوانین کپی رایت یوتیوب و مهمترین نکات پاسخ دهیم.
معنی کپی رایت کلیم (Copyright Claim) در یوتیوب
کپی رایت کلیم زمانی اتفاق میافتد که ویدیوهای شما حاوی محتوای کپیرایتشده باشد. به عبارت دیگر، از محتوایی استفاده کردهاید که در واقع متعلق به شخصی دیگر است و این محتوا میتواند، موسیقی، کلیپ ویدیویی یا انواع فایلهای صوتی باشد.
سیستم کپیرایت یوتیوب از اساس بهگونهای طراحی شده که از حقوق آثار کپیرایتی محافظت میکند و صاحبان اثر اجازه میدهد محتوای متعلق به خود را به اشکال گوناگون مدیریت کنند. یوتیوب سیستمی اتوماتیک به نام کانتنت آیدی (Content ID) دارد که تمام ویدیوهای آپلود شده را اسکن میکند و با دیتابیسی بزرگ از آثار حاوی کپیرایت، تطبیق میدهد.
زمانی که Content ID متوجه میشود از اثر شخصی دیگر استفاده کردهاید، به صورت خودکار یک «کلیم» (Claim) برای شما میفرستد و موضوع را به اطلاع مالک اثر میرساند. سپس صاحب اثر چند انتخاب دارد: میتواند روی ویدیوهای شما تبلیغ بگذارد و آنها را مانیتایز کند (یعنی درآمد ویدیو را برای خودش بردارد)، عملکرد کلی ویدیوی شما را ببیند و یا شما را از انتشار ویدیو منع کند.
دریافت کپی رایت کلیم به معنی مجازات شدن از سمت یوتیوب نیست، اما ضروری است بدانیم که از کجا بفهمیم ویدیو یوتیوب کپی رایت خورده و چطور باید شرایط را مدیریت کرد. برای اینکه راحتتر با این قوانین یوتیوب کنار بیایید، به این فکر کنید که اگر ساعتها و روزها روی تولید یک ویدیو یا آهنگ وقت گذاشته باشید، به نظرتان دیگران باید بتوانند آزادانه از کار شما استفاده کنند یا بهتر است از شما اجازه بگیرند؟
بعد از دریافت کپی رایت کلیم چه میشود؟
زمانی که ویدیوهای شما کپی رایت کلیم دریافت میکنند، ایمیلی شبیه به تصویر زیر به دستتان میرسد:
علاوه بر این، در داشبورد یوتیوب استودیو هم کنار ویدیویی که کلیم خورده، وضعیت آن با عبارت «Copyright» به نمایش درمیآید. اگر چند کپی رایت کلیم داشته باشید، این وضعیت به شکل «Copyright +1» نشان داده میشود. با کلیک روی هرکدام هم جزییات بیشتر را میبینید: مثلا اینکه چه کسی کلیم را ثبت کرده و تایم استمپ دقیق آن در ویدیو کجاست.
فراموش نکنید که Copyright Claim یعنی سیستم Content ID متوجه وجود محتوای کپیرایتی در ویدیوی شما شده است. سپس تصمیمگیری برعهده مالک اثر است (و نه یوتیوب). اگرچه کلیمها معمولا مشکلی برای کانال به وجود نمیآورند، اما میتوانند روی میزان درآمد و دیده شدن شما تاثیر بگذارند.
صاحب محتوای کپیرایتشده میتواند:
- روی ویدیوهای شما آگهی بگذارد و تمام درآمد ناشی از تبلیغات را برای خود بردارد (این رایجترین رویکرد است).
- پرفورمنس کلی ویدیوی شما را مشاهده کند. در این حالت ویدیو در دسترس عموم است، اما مالک اثر میتواند شاخصهای آنالیز کانال یوتیوب شما را ببیند.
- ویدیوی شما را مسدود کند، چه در سراسر جهان و چه تنها در برخی کشورها و مناطق جهان.
- صدای ویدیو را قطع کند. در این حالت، بخشی که تحت حفاظت کپیرایت است یا به کل از ویدیو حذف میشود، یا ویدیو در حالت بیصدا (Mute) قرار میگیرد.
با این اوصاف اگر کپی رایت کلیم همراه با درخواست Monetization باشد، شما به عنوان کسی که ویدیو را آپلود کردهاید، هیچ درآمدی کسب نمیکنید. در این بین هیچ مشکلی برای کانالتان پیش نمیآید، اما درآمد همان ویدیوی خاص (و نه تمام کانال) به صاحب محتوای کپیرایتی میرسد.
در موارد نادر و شدیدتر، مالک اثر خواستار کپی رایت استرایک (Copyright Strike) و حذف کامل ویدیوی شما میشود. در بخشهای بعدی بیشتر راجع به کپی رایت استرایک صحبت میکنیم.
کپی رایت کلیم به چه روشهایی برطرف میشود؟
به صورت کلی بعد از دریافت کپی رایت کلیم باید منتظر چند خروجی مشخص باشید:
- از دست دادن قابلیت مانیتایز: به احتمال زیاد نمیتوانید از آن ویدیوی خاص کسب درآمد کنید.
- یا میتوانید به سه روش مختلف، مشکل را برطرف کنید:
- با ارائه جواز استفاده از اثر، اثبات کنید که حق استفاده از آن را به دست آوردهاید.
- فایل صوتی روی ویدیو را تغییر دهید یا به کل حذف کنید.
- با مالک اثر ارتباط بگیرید و جواز یا لایسنس استفاده را دریافت کنید.
فرق کپی رایت کلیم با کپی رایت استرایک
برای اینکه بتوانید کانال خود را به بهترین شکل ممکن مدیریت کنید، لازم است کاملا از تفاوت کپی رایت کلیم و کپی رایت استرایک آگاه باشید.
کپی رایت کلیم یعنی سیستم Content ID محتوایی که پیشتر کپیرایت شده را تشخیص داده و حالا صاحب اثر میتواند یا از محتوای شما کسب درآمد، یا آن را مسدود کند. دریافت کلیم به معنای مجازات شدن شما و کانالتان نیست.
از طرف دیگر اما کپی رایت استرایک پیامدهای جدیتری دارد. کپی رایت استرایک زمانی به دستتان میرسد که مالک اثر مستقیما خواستار پایین کشیدن (DMCA Takedown) ویدیوی شما میشود. در این حالت، ویدیوی شما از یوتیوب حذف میشود و کانالتان هم یک استرایک دریافت میکند.
جدول پایین مهمترین تفاوتها را در یک نگاه نشانتان میدهد:
| کپی رایت کلیم یوتیوب ✅ | کپی رایت استرایک یوتیوب ❌ | |
| نحوه دریافت | یا به صورت خودکار توسط سیستم Content ID ثبت میشود و یا به صورت دستی. | به صورت دستی توسط مالک اثر ثبت میشود (DMCA Takedown). |
| وضعیت قانونی | نوعی شکایت قانونی نیست | شکایتنامه قانونی و رسمی است |
| تاثیر بر ویدیو | ممکن است درآمد ویدیو به جیب مالک اثر برود یا ویدیو در برخی نقاط مسدود شود. | ویدیو از یوتیوب حذف میشود. |
| تاثیر بر کانال | استرایکی دریافت نمیکنید و هیچ مشکلی برای کانال به وجود نمیآید. | کانال یک استرایک دریافت میکند و شاید دسترسی به برخی قابلیتها را از دست بدهید. |
| مانیتایز | یوتیوبر امکان مانیتایز را از دست میدهد و درآمد ویدیو به مالک اثر کپیرایتشده میرسد. | ویدیو حذف میشود و امکان مانیتایز نیست. |
| نحوه حل مشکل | ارائه جواز استفاده / حذف بخشهایی از ویدیو / دریافت مجوز از مالک اثر | ۹۰ روز صبر تا استرایک حذف شود / ثبت درخواست باز پس گرفتن شکایت / ارائه دفاعیه |
| خطر برای کانال | خطری ندارد. | اگر سه استرایک پیاپی دریافت کنید، کانال حذف میشود. |
نکته مهم: اگر تعداد کپی رایت استرایکها از حد مشخصی بیشتر شود، دسترسی به کانال و تمام ویدیوهای آن را برای همیشه از دست میدهید. حتی ممکن است در آینده هم اجازه تاسیس کانالی جدید نداشته باشید.
کپی رایت کلیم موسیقی (Music Copyright Claim) در یوتیوب
کپی رایت کلیم موسیقی زمانی دریافت میشود که از موسیقی متعلق به شخصی دیگر در ویدیوهای خود استفاده میکنید، فرقی هم ندارد که تنها برای چند ثانیه یا چند دقیقه. از میان انواع کپی رایت در یوتیوب، اکثر کپی رایت کلیمها از این نوع هستند، زیرا اکثر یوتیوبرهای تازهکار از موسیقیهای متعلق به دیگران در اینترو، پسزمینه و یا ترنزیشن ویدیوها استفاده میکنند.
سیستم Content ID یوتیوب بعد از آپلود تکتک ویدیوها، آنها را اسکن میدهد و با دیتابیسی عظیم از موسیقیها تطبیق میدهد. اگر Content ID متوجه وجود محتوای کپیرایتی در ویدیوی شما شود، کلیم آن را به صورت خودکار (و بدون دخالت صاحب اثر) برایتان ارسال میکند.
چه کسی مالک حقوق موسیقیها است؟
موسیقیها معمولا حداقل دو کپی رایت مختلف دارند:
- ترکیب موسیقیایی: این کپی رایت، «متن و ملودی آهنگ» (یعنی بخش نوشتاری موسیقی) را در بر میگیرد و حقوق آن در اختیار شاعران و ناشران است.
- صدای ضبط شده: «فایل نهایی ضبط شده» هم کپیرایتی متفاوت دارد و حقوق آن معمولا در اختیار ناشر، هنرمند یا تهیهکننده موسیقی است.
چرا کپی رایت کلیم موسیقی دریافت میکنیم؟
اگر در ویدیوهای خود از موسیقیهای متعلق به دیگران استفاده کنید (چه به عنوان آهنگ پسزمینه و چه آهنگ کوتاه اینترو)، در خطر دریافت کپی رایت کلیم موسیقی خواهید بود. اکثر این کلیمها یا توسط لیبلهای ضبط موسیقی (مانند وارنر و سونی) ثبت میشوند، یا پلتفرمهای توزیع موسیقی (مانند DistroKid و TuneCore) و یا پلتفرمهای مدیریت حقوق معنوی که به جای هنرمندان وارد عمل میشوند.
برای اینکه هیچوقت با مشکل کپی رایت کلیم موسیقی روبهرو نشوید، لازم است منابع آهنگ بدون کپی رایت برای یوتیوب را بشناسید و هنگام تولید تکتک ویدیوها مطمئن شوید حقوق اشخاصی دیگر را ضایع نمیکنید. همین موضوع راجع به منابع فیلم بدون کپی رایت هم مصداق دارد.
از کجا بفهمیم ویدیو یوتیوب کپی رایت خورده و به کدام قسمت یوتیوب برویم؟
حالا که ذهنیتی کلی راجع به کپی رایت کلیم و کپی رایت استرایک دارید، میتوانیم نحوه مشاهده این اعلانها را با یکدیگر بررسی کنیم. به این ترتیب یک چشمتان همواره روی ویدیوها خواهد بود و هرگونه مشکل مربوط به کپیرایت را فورا مشاهده خواهید کرد.
اگر لازم است بدانید از کجا بفهمیم ویدیو یوتیوب کپی رایت خورده یا نه، فقط لازم است گامهای ساده زیر را دنبال کنید:
- روی مرورگر کامپیوتر به آدرس www.youtube.com بروید.
- اگر به صورت خودکار وارد حساب نشدید، از گوشه بالا سمت راست روی گزینه Log In کلیک کنید و با نام کاربری و رمز حساب گوگل خود، وارد اکانت شوید.
- بعد روی علامت سه خط افقی کلیک کنید. این علامت را در گوشه بالا سمت راست صفحه خود میبینید.
- حالا در منوی سمت چپ، گزینه فهرست ویدیوها یا Your Videos را درون محیط یوتیوب استودیو میبینید.
- یک روش دیگر این است که از گوشه بالا سمت راست، روی تصویر پروفایل خودتان بزنید و روی گزینه YouTube Studio کلیک کنید. اگر اکانتتان کلیم یا استرایک دریافت کرده باشد، اعلان مربوطه را درون پنجرهای در گوشه بالا سمت راست میبینید.
- برای مشاهده فهرست کامل ویدیوهای خود، از منوی سمپ چپ گزینه Content را انتخاب کنید.
- حالا باید به سراغ دکمه Filter بروید. این دکمه را بالای فهرست ویدیوها پیدا میکنید، درست کنار علامتی که شبیه سه خط با اندازه متغیر است. با گزینه Filter میتوانید ویدیوها را درون دستهبندیهای مختلف (از جمله دستهبندی «ویدیوهایی که کلیم خوردهاند») فیلتر کنید.
- بعد گزینه Copyright Claims را فشار دهید. این گزینه را درون فهرست دستهبندیهایی پیدا میکنید که بعد از کلیک روی گزینه Filters باز میشود. با گزینه Copyright Claims، تمام ویدیوهایی که استرایک و کلیم Content ID دارند را مشاهده خواهید کرد.
- ماوس خود را روی ستون «Restrictions» در فهرست ویدیوها ببرید. با این کار، کادری باز میشود که توضیحات هرچه بیشتر راجع به کپی رایت کلیم ارائه میکند.
- بعد روی Show Details کلیک کنید. با این کار توضیحاتی پرجزییات راجع به کپی رایت کلیم به نمایش درمیآید. سه کادر بالایی به شما میگویند که کلیم چه تاثیری روی کانال میگذارد، آیا ویدیو همچنان قابل مشاهده خواهد بود یا خیر و اینکه آیا امکان مانیتایز خواهید داشت یا نه. در ردیف پایینی هم توضیحاتی راجع به محتوای کپیرایتی ارائه میشود و اینکه چه کسی مالک آن است.
- به سراغ گزینه Select Action بروید. در ردیف دوم از سمت راست، فهرستی از کارهایی به نمایش درمیآید که میتوانید انجام دهید. از جمله راهکارهای حل مشکل کپی رایت یوتیوب میشود به تغییر دادن موسیقی ویدیو، بیصدا کردن آهنگ کپیرایتشده، برقراری ارتباط با مالک اثر و یا ارسال دفاعیه (Counter-Notification) اشاره کرد.
تاثیر کپی رایت کلیم بر کانال و ویدیوها
حالا که میدانیم از کجا بفهمیم ویدیو یوتیوب کپی رایت خورده یا نه، خوب است که نگاهی عمیقتر به تاثیر کپی رایت کلیمها بر عملکرد کلی کانال و ویدیوها بیدازیم. اگرچه کپی رایت کلیم به معنی مجازات شدن کانال نیست، اما میتواند بر مانیتایز کانال، میزان بازدید ویدیوها و همینطور نرخ تعامل مخاطبان تاثیر بگذارد.
آیا باید نگران کپی رایت کلیم باشیم؟
لزوما نه. اگرچه دریافت کپی رایت کلیم یوتیوب میتواند در ابتدا نگرانکننده باشد، اما میتوان هرگونه مشکل بالقوه را به راحتی حل کرد.
اگر ویدیوی شما حاوی محتوای کپیرایتشده باشد و جواز استفادهاش را نداشته باشید (مثل یک آهنگ یا کلیپ ویدیویی بهخصوص)، دریافت کپی رایت کلیم اتفاقی کاملا نرمال و استاندارد به حساب میآید. کلیم به معنی دریافت استرایک یا مجازات شدن نیست و صرفا فرصتی به صاحب اثر میدهد که از اثر خود محافظت کند.
با این حال، کپی رایت کلیم میتواند روی مانیتایز ویدیوها، ویو ویدیوها و حتی واچ تایم آنها تاثیرگذار باشد. در ادامه بیشتر توضیح میدهیم.
تاثیر کپی رایت کلیم روی وضعیت کلی کانال
کپی رایت کلیم هیچ آسیبی به وضعیت کلی کانال شما وارد نمیکند و منجر به دریافت استرایک هم نمیشود. اصلیترین هدف از ارسال کلیم این است که از وجود محتوای کپیرایتی در ویدیوی خود باخبر شوید و تدابیر لازم را در پیش بگیرید.
وقتی یکی از ویدیوها کپی رایت کلیم میخورد:
- کانال شما در وضعیتی پایدار باقی میماند، حتی اگر چندین کلیم مختلف برای ویدیوهای گوناگون دریافت کرده باشید.
- مشکلی برای عضویتتان در برنامه یوتیوب پارتنر به وجود نمیآید. اگرچه ویدیوهایی که کلیم خوردهاند را نمیتوان مانیتایز کرد، اما مشکلی برای درآمد حاصل از باقی ویدیوها به وجود نمیآید.
- ویدیوهایتان همچنان در سراسر یوتیوب قابل مشاهده خواهند بود و الگوریتم یوتیوب شما را به خاطر وجود کلیم، مجازات نمیکند.
نکته کلیدی: به کپی رایت کلیم یوتیوب به چشم نخستین زنگ خطر نگاه کنید. لازم نیست با دیدن این اعلان به وحشت بیفتید، اما لازم است به دغدغه صاحب اثر اهمیت دهید و تغییرات لازم را به وجود آورید.
تاثیر کپی رایت کلیم بر مانیتایز ویدیوها
کپی رایت کلیم مستقیما بر مانیتایز ویدیوها اثرگذار است. بنابر قوانین یوتیوب، یا باید صاحب محتوایی باشید که منتشر میکنید، یا جوازهای لازم را از صاحبان آثار دریافت کنید. بنابراین ویدیویی که کپی رایت کلیم میخورد، برای شما قابلیت درآمدزایی نخواهد داشت.
وقتی یک ویدیو کپی رایت کلیم میخورد:
- صاحب اثر میتواند روی ویدیو آگهی بگذارد و درآمد آن را برای خود بردارد.
- شما به عنوان کسی که ویدیو را آپلود کردهاید، هیچ درآمدی از تبلیغات نخواهید داشت.
نکته کلیدی: حتی اگر برای چند ثانیهی کوتاه از موسیقی کپیرایتشده استفاده کنید هم کپی رایت کلیم آن به دستتان خواهد رسید و درآمد تمام ویدیو روانه به جیب صاحب اثر کپیرایتی میرود.
تاثیر کپی رایت کلیم بر بازدید ویدیوها
کپیرایت کلیم میتواند تاثیری منفی بر آمار بازدید ویدیو بگذارد، عمدتا به این خاطر که برخی از صاحبان آثار کپیرایتی ترجیح میدهند محدودیتهای مختلف بر ویدیوی شما اعمال کنند.
زمانی که کپی رایت کلیم به دستتان میرسد، صاحب اثر میتواند:
- پخش ویدیو روی موبایل یا درون هر سایتی غیر از یوتیوب را محدود کند.
- ویدیوی شما را در برخی کشورها یا مناطق جهان مسدود کند.
اگر عمده مخاطبانتان در یکی از مناطق مسدود شده باشند یا بخش اعظم بازدیدها از بلاگ شخصیتان به دست آید، شاهد کاهش چشمگیر آمار بازدید ویدیو خواهید بود.
تاثیر کپی رایت کلیم بر واچ تایم
کلیم به صورت غیر مستقیم روی واچ تایم ویدیو هم تاثیر میگذارد. اگر صاحب اثر، پخش ویدیو در برخی مناطق یا روی برخی دستگاههای بهخصوص را محدود کند، طبیعتا هم بازدید کمتری به دست میآورید، هم واچ تایم نهایی کمتر خواهد بود.
خبر خوب این که گرچه ممکن است درآمد ویدیو وارد جیب خودتان نشود، اما واچ تایمی که به دست میآورید همچنان محاسبه میشود و تاثیری روی وضعیت مانیتایز و برنامه یوتیوب پارتنر نمیگذارد.
چطور مشکل کپی رایت کلیم را برطرف کنیم؟
وقتی تولید محتوای منظم میکنیم و میدانیم از کجا بفهمیم ویدیو یوتیوب کپی رایت خورده اصلا بعید نیست که با کلیمهای متعدد روبهرو شویم. هنگان دریافت هر کلیم، چند انتخاب پیش روی خود داریم و باید بسته به شرایط کلی، یکی را در پیش بگیریم.
گامهای اولیه و راهکارها
مهم نیست کپی رایت کلیم برای کدام ویدیو و به چه دلیل بوده، همیشه اول این گامها را بردارید:
- بررسی جزییات کلیم: در محیط یوتیوب استودیو، کپی رایت کلیم را به دقت بررسی کنید تا مشخص شود کدام بخش از ویدیو به مشکل برخورده است.
- بررسی انتخابهای پیش رو: بسته به جزییاتی که در اختیارتان قرار میگیرد، باید یکی از سناریوهایی که در ادامه توضیح میدهیم را دنبال کنید.
سناریو اول: دسترسی به لایسنس یا جواز محتوای کلیمشده
اگر لایسنس یا جواز استفاده از محتوای کپیرایتشده (مثلا انواع موسیقی) را در اختیار داشته باشید، میتوانید مشکل را به راحتی حل کنید. در این حالت باید به کلیم محتوا «اعتراض» یا به اصطلاح «دیسپیوت» (Dispute) کنید.
- برای دیسپیوت کردن کلیم دریافتی لازم است به داشبورد یوتیوب استودیو بروید.
- سپس باید توضیحات لازم را در اختیار یوتیوب بگذارید، به وضوح بگویید که جوازهای لازم را در اختیار دارید و اسناد را بفرستید.
- در مرحله بعد با پلتفرم توزیعکننده، ناشر یا هرکس دیگری که مالک اثر است ارتباط بگیرید و آنها را از مشکل Content ID به وجود آمده در یوتیوب باخبر کنید.
اگر دیسپیوت به خوبی پیش برود، کپی رایت کلیم از روی ویدیو برداشته میشود و وضعیت مانیتایز هم به حالت عادی بازمیگردد. این یعنی درآمد حاصل از نمایش آگهی مجدد وارد جیب خودتان میشود.
سناریو دوم: دریافت کپی رایت کلیم اشتباه
اگر در کپی رایت کلیم به اثری اشاره شده که واقعا داخل ویدیو نیست و یا تنها متعلق خودتان است، یا کلیم اشتباه دریافت کردهاید، یا یک نفر به دنبال سوء استفاده از این سیستم است. در این حالت هم نیاز داریم کلیم را دیسپیوت کنیم.
برای مثال اگر ۱۰۰ ویدیو توسط خودتان ساخته شده و از هیچ صدا و آهنگی استفاده نکردهاید که متعلق به شخصی دیگر باشد، احتمالا کلیمی اشتباه از سمت مالک کپیرایت ثبت شده است.
- برای حل مشکل به داشبورد یوتیوب استودیو بروید و از بخش Copyright Notice، تایم استمپ و سایر اطلاعات مربوط به محتوا را با دقت بررسی کنید.
- اگر محتوای مورد نظر واقعا داخل ویدیو نیست، از گزینه Dispute کمک بگیرید و به وضوح توضیح دهید که کلیم اشتباه ثبت شده است.
- تا جای ممکن توضیحات واضح و روشن ارائه دهید. مثلا به روشنی بگویید که اثر کلیم شده اصلا داخل ویدیو نیست یا یا توضیح دهید که ساخت ویدیو یوتیوب را صفر تا صد خودتان پیش بردهاید.
اگرچه کپی رایت کلیم اشتباه میتواند اعصابخردکن باشد، اما یوتیوب ابزارهای ضروری برای حل مشکل را در اختیارتان گذاشته است. فقط لازم است بدانیم از کجا بفهمیم ویدیو یوتیوب کپی رایت خورده و بعد به درستی از ابزارها استفاده کنیم.
سناریوم سوم: استفاده منصفانه (Fair Use) از محتوا
اگر با هدف ساخت مستند، محتوای آموزشی، نقد و بررسی و یا «پارودی» به سراغ محتوای کپیرایتی دیگران رفته باشید، ممکن است بتوانید با استناد به «مصرف منصفانه» (Fair Use)، مشکل را برطرف کنید.
مصرف منصفانه به این معنی است که هنگام ساخت نوع خاصی از ویدیوها، میتوانید بدون اجازه صاحب اثر، به شکلی محدود از اثر او استفاده کنید. با این حال فرایند اثبات Fair Use از لحاظ قانونی دشوار است و پشتیبانی یوتیوب هم تمام ادعاهای مصرف منصفانه را به صورت یکبهیک و دستی بررسی میکند.
سناریو چهارم: تغییر، حدف یا بیصدا کردن موسیقی کلیم شده
اگر ویدیوها با کپی رایت کلیم موسیقی روبهرو شوند، میتوانید راهکاری ساده را در پیش بگیرید و از ابزارهای موجود در یوتیوب استودیو برای حل مشکل استفاده کنید. این ابزارها به شما اجازه میدهند دقیقا همان بخشی که با مشکل روبهرو شده را ادیت کنید.
به صورت کلی به این گزینهها دسترسی خواهید داشت:
- تعویض آهنگ: میتوانید موسیقی کلیم شده را تغییر دهید و به سراغ گزینههای بدون کپیرایت بروید. مثلا میتوانید از آهنگهای مجانی و بدون کپیرایت در کتابخانه موسیقی یوتیوب کمک بگیرید.
- بیصدا کردن آهنگ: با این گزینه میتوانید تمام اصوات را در همان بخش مشکلدار ویدیو قطع کنید. از آنجایی که این گزینه کیفیت نهایی ویدیو را تحت تاثیر قرار میدهد، معمولا آخرین راهکار یوتیوبرها به حساب میآید.
- بریدن بخش مورد نظر: علاوه بر این میتوانید بخشی که دچار مشکل شده را به صورت کامل بِبُرید و صدا و تصویرش را از ویدیو حذف کنید.
- قابلیت Erase Song: این قابلیت که هنوز در حالت «بتا» به سر میبرد، به شما اجازه میدهد بدون ایجاد مشکل برای دیگر اصوات ویدیو، صرفا همان آهنگ یا افکت صوتی کپیرایتدار را حذف کنید. این قابلیت زمانی به خوبی کار میکند که موسیقی به شکل شفاف به گوش برسد و با دیگر اصوات قاطی نشده باشد.
با دنبال کردن هر کدام از این راهکارها، کپی رایت کلیم از روی ویدیو برداشته میشود. علاوه بر این دوباره میتوانید ویدیوی خود را مانیتایز کنید و به کسب درآمد از یوتیوب ادامه دهید.
چطور از دریافت کپی رایت کلیم جلوگیری کنیم؟
بهترین و موثرترین روش جلوگیری از دریافت کپی رایت کلیم این است که فقط از محتوایی استفاده کنید که متعلق به خودتان باشد، یا جوازهای لازم برای استفاده از آن را به دست آورده باشید. درک کامل قوانین کپی رایت یوتیوب برای مرحله اول خوب است. اما در مراحل بعدی باید استراتژیهایی عملی برای محافظت از کانال و قابلیت مانیتایز ویدیوهای خود داشته باشد.
آیا اشاره به اسم صاحب اثر، مشکل کپی رایت یوتیوب را حل میکند؟
متاسفانه نه، اشاره صرف به نام صاحب اثر در دیسکریپشن ویدیوی یوتیوب هیچ کمکی به مشکلات مربوط به کپی رایت و پیامدهای قانونی آنها نمیکند. حتی اگر هنرمند به وضوح نوشته باشد که «میتوانید از این آهنگ من استفاده کنید»، باز هم ادعایش از لحاظ قانونی معتبر نیست، مگر اینکه:
- خودش صاحب ۱۰۰ درصدی کپیرایت (یعنی هم ترکیب موسیقیایی و هم صدای ضبطشده) باشد.
- جواز استفاده از موسیقی را به صورت متنی و رسمی در اختیار شما گذاشته باشد
یادآوری مهم: اکثر آهنگها چند مالک اثر مختلف دارند، مثلا شاعر، تهیهکننده و ناشر میتوانند جزو مالکان اثر باشند. بنابراین برای استفاده از آهنگهای کپیرایتشده، لازم است جواز و لایسنس را از تمامی این صاحبان اثر دریافت کنید.
گزینههای در دسترس برای استفاده از موسیقی بدون کپی رایت
در صورتی که به هیچ وجه امکان دریافت لایسنس آهنگها را ندارید، میتوانید راهکارهای جایگزین را برای پیدا کردن آهنگهای بدون کپی رایت بیازمایید:
- آهنگهای «دامنه عمومی» (Public Domain): آهنگهای «پابلیک دامین»، آهنگهایی هستند که چند دهه پیش ضبط شدهاند و مدتزمان کپیرایت آنها به پایان رسیده است. در نتیجه حالا هرکسی میتواند آزادانه از این آهنگها استفاده کند.
- آهنگهای دارای لایسنس Creative Commons (یا CC): برخی هنرمندان، آهنگهای خود را با لایسنس CC منتشر میکنند که به دیگران اجازه میدهد با برآورده کردن پیشنیازهایی ساده (مثل اشاره به نام صاحب اثر)، از آنها استفاده کنند.
- کتابخانه موسیقی یوتیوب: پلتفرم یوتیوب کتابخانهای نسبتا عظیم از آهنگهای بدون کپی رایت دارد که هرکسی میتواند از آنها در ویدیوهای خود استفاده کند.
نکته مهم: شرایط استفاده از تکتک موسیقیهایی که برای ویدیوها انتخاب میکنید را با دقت بررسی کنید. حتی برخی از آهنگهایی که با لایسنس Creative Commons عرضه شدهاند هم به شما این اجازه را نمیدهند که از آثار «استفاده تجاری» کنید و به درآمد برسید. بنابراین گردآوری اطلاعات لازم، ضروری است.
سوالات متداول پیرامون اینکه از کجا بفهمیم ویدیو یوتیوب کپی رایت خورده
حالا که مهمترین دانستنیها را باهم مرور کردیم، کار را با پاسخ دادن به چند سوال متداول به پایان میرسانیم.
آیا میشود تنها ۵ ثانیه از محتوای کپیرایتی را درون ویدیو یوتیوب قرار داد؟
متاسفانه نه، حتی اگر برای چند ثانیه از محتوای متعلق به دیگران استفاده کنید، سیستم Content ID اثر مورد نظر را تشخیص میدهد و بعد باید یا منتشر کپی رایت کلیم باشید، یا کپی رایت استرایک.
آیا باید ویدیویی که کپی رایت خورده را حذف کنیم؟
حذف کردن ویدیوهایی که کپی رایت استرایک خوردهاند، مشکل استرایک کانال را برطرف نمیکند. این استرایک همچنان به قوت خود باقی میماند تا مثل نوعی هشدار عمل کند و گاهی از موارد، روی مانیتایز کانال هم تاثیر میگذارد.
چه کنیم تا هیچوقت با مشکل کپی رایت کلیم روبهرو نشویم؟
برای اینکه هیچوقت کپی رایت کلیم دریافت نکنید، لازم است یا فقط از محتوایی استفاده کنید که متعلق به خودتان است و یا فقط به سراغ محتوای بدون کپی رایت و Public Domain بروید. یک انتخاب دیگر هم استفاده از کتابخانه آهنگهای بدون کپی رایت یوتیوب است.
