یوتیوب، ضمن فراهم کردن یک پلتفرم امن برای بازدیدکنندگان و تولیدکنندگان محتوای ویدیویی، از حقوق صاحبان آثار دارای حق انتشار از قبیل آثار صوتی، تصویری و حتی متنی حمایت میکند. این حمایت شامل اخطار و جریمههایی است که یوتیوبرها آنها را با عناوینی نظیر کپیرایت کلیم و کپیرایت استرایک میشناسند. کپیرایت استرایک و کپیرایت کلیم، اصلیترین و رایجترین مشکلات قانونی کانالهای یوتیوب هستند. مشکل کپی رایت در یوتیوب، پیامدهایی دارد که میتواند باعث از بین رفتن حق کسب درآمد از ویدیوی ناقض قوانین کپیرایت یوتیوب یا حتی از بین رفتن اکانت صاحب کانال متخلف شود. میتوان با استفاده از ترفندهای مختلف، از پیامدهای بعدی جلوگیری کرد. به عنوان مثال، اگر یوتیوبر قصد منصرف شدن از حقوق خود برای مانیتایز را نداشته باشد، میتواند ویدیوی ناقض کپیرایت را به گونهای ویرایش کند که اخطار از روی آن برداشته شود. در این مطلب، قصد داریم این روش و دیگر روشهای حل مشکل کپی رایت در یوتیوب را به طور کامل آموزش دهیم.
قوانین کپی رایت در یوتیوب چیست؟
قوانین کپیرایت در یوتیوب، مجموعه قوانینی است که با منع استفاده غیرمجاز از آثار دارای مالکیت معنوی در ویدیوهای، از حقوق صاحبان آثار در این پلتفرم حمایت میکند. بر اساس اولین قانون کپیرایت در یوتیوب (+)، یوتیوبرها تنها مجاز به آپلود ویدیوهایی هستند که خودشان محتوای آنها رو تهیه کرده یا مجوز استفاده از محتوای دیگران در آنها را داشته باشند. به عبارت دیگر، یوتیوبرها، حق استفاده بدون اجازه از محتوای صوتی، تصویری و متنی دیگران را ندارند. نکته مهم در اینجا، وجود حق انتشار یا کپیرایت اثر است.
یوتیوب، با استفاده از یک سیستم خودکار با عنوان «کانتنت آیدی» (Content ID)، نقض قوانین کپیرایت در ویدیوها را شناسایی میکند. اگر شخصی، مالکیت معنوی یا کپیرایت یک اثر را در اختیار داشته و اطلاعات مربوط به حق انتشار این اثر در پایگاه داده سیستم کانتنت آیدی موجود باشد، در صورت تشخیص استفاده غیرمجاز از آن اثر در یک ویدیو، اخطار و جریمههای مرتبط با نقض قوانین کپیرایت برای کانال متخلف ارسال میشود. پیامدهای نقض قوانین کپیرایت در یوتیوب متفاوت است و به پارامترهای مختلفی بستگی دارد. به طور کلی، هنگام شناسایی نقض قوانین کپی رایت در یوتیوب، دو حالت به وجود میآید. در این شرایط، کانال یوتیوب، یا پیغام کپیرایت کلیم دریافت میکند یا مشمول کپیرایت استرایک میشود. در ادامه، هر یک از این موارد را به طور مختصر توضیح میدهیم.
کپی رایت کلیم و دلیل دریافت آن چیست؟
«کپیرایت کلیم» (Copyright Claim)، پیغامی است که سیستم کانتنت آیدی یوتیوب برای کانال دارای ویدیوی ناقض کپیرایت ارسال میکند. بر اساس گزینه انتخابی توسط صاحب اثر، یوتیوب، یکی از اقدامات زیر را در رابطه با این تخلف انجام میدهد:
- مسدود کردن امکان تماشای ویدیو توسط کاربران بازدیدکننده
- مانیتایز ویدیو و دریافت درآمدهای حاصل از تبلیغات درون آن یا تقسیم درآمدها با کانال متخلف
- ردیابی دادههای مرتبط با بازدید ویدیو
در اغلب موارد، صاحب اثر، به جای درخواست حذف ویدیو، گزینه مانیتایز ویدیو و قرار دادن تبلیغ درون آن را انتخاب میکند. در برخی از موارد، صاحب اثر درخواست حذف ویدیو را به یوتیوب ارسال میکند. در این شرایط، کانال متخلف با اخطار و جریمهای رو به رو میشود که به آن، کپیرایت استرایک میگویند. البته، صاحب اثر میتواند به کانال متخلف، فرصت دهد تا در یک بازه مشخص (معمولا یک بازه هفت روزه)، ویدیو را از کانال بردارد. در این شرایط، هیچ جریمهای شامل کانال نمیشود.
کپی رایت استرایک و دلیل دریافت آن چیست؟
«کپیرایت استرایک» (Copyright Strike)، جریمه ناشی از اقدام قانونی صاحب یک اثر در مقابل استفاده غیرمجاز از آن اثر در ویدیوهای یوتیوب است. پس از ارسال «درخواست حذف کپیرایت» (Copyright Removal Request) توسط یک صاحب اثر، یوتیوب، این درخواست را بررسی کرده و در صورت تائید صحت آن، ویدیوی ناقض قوانین کپیرایت را از کانال متخلف حذف میکند. سپس، یک استرایک به کانال اختصاص میدهد.
این استرایک، محدودیت فعالیتها و قابلیتهای کانال را به همراه دارد. این محدودیتها معمولا پس از گذشت یک بازه زمانی مشخص (معمولا یک بازه ۹۰ روزه)، از روی کانال متخلف برداشته میشوند. البته دریافت دو استرایک دیگر (در مجموع سه استرایک) در بازه ۹۰ روزه، میتواند حذف کانال یا حتی اکانت صاحب کانال را در پی داشته باشد. به طور کلی، کپیرایت استرایک، مشکلات جدیتری را نسبت به کپیرایت کلیم به همراه دارد. به همین دلیل، دغدغه بسیاری از یوتیوبرها، عدم دریافت استرایک و حل پیامدهای ناشی از آن است. در ادامه این مطلب از مجله زیگزاگ نتورک، روش های حل مشکل کپی رایت در یوتیوب (از جمله کپیرایت کلیم و کپیرایت استرایک) را آموزش میدهیم.
از کجا بفهمیم کپی رایت خوردیم؟
یوتیوب، کپیرایت کلیم و کپیرایت استرایک را از طریق ایمیل به اکانت صاحب کانال اطلاع میدهد. با این وجود، اگر نمیدانید کدامیک از ویدیوهای شما دارای کپیرایت کلیم و کپیرایت استرایک است، میتوانید اطلاعات آن را از طریق یوتیوب استودیو بررسی کنید.
این کار، طی مراحل زیر انجام میشود:
- رفتن به یوتیوب استودیو
- کلیک بر روی عنوان Content در منوی سمت چپ صفحه یوتیوب استودیو
- کلیک بر روی آیکون کنار عنوان Filter
- انتخاب گزینه Copyright در فیلتر
- بررسی وضعیت ستون Restrictions
اگر ویدیو، دارای کپیرایت کلیم یا کپیرایت استرایک باشد، عبارت مربوط به آنها در ستون Restrictions در مقابل عنوان ویدیوی مورد نظر به نمایش درمیآید.
روش های حل مشکل کپی رایت استرایک در یوتیوب
کپیرایت استرایک، محدودیتها و مشکلات متعددی را برای کانال به همراه داشته و پیامدهای شدیدتری نسبت به کپیرایت کلیم دارد. به همین دلیل، گزینههای موجود برای مواجهه با این مسئله را پیش از کپیرایت کلیم مورد بررسی قرار میدهیم. به طور کلی، سه روش برای از بین بردن این محدودیتها و حل مشکل کپیرایت استرایک در یوتیوب وجود دارد:
- گذراندن دوره انقضای خودکار استرایک
- درخواست مستقیم از صاحب اثر برای بازپسگیری درخواست حذف
- ارسال درخواست تجدید نظر
در ادامه، به ارائه توضیحات بیشتر راجع به هر یک از موارد بالا میپردازیم.
۱. گذراندن دوره انقضای خودکار استرایک
یوتیوب، کپیرایت استرایک را پس از ۹۰ روز از روی کانال برمیدارد. در صورت دریافت اولین کپیرایت استرایک، باید دوره «کپیرایت اسکول» (Copyright School) را بگذرانید. در این دوره، اصول و قوانین مرتبط با کپیرایت آموزش داده میشود. در انتهای دوره، یک امتحان با سوالات چندگزینهای از شما گرفته میشود. قبولی در این امتحان، یکی از شرطهای برداشته شدن محدودیتهای کپیرایت استرایک از روی کانال است.
کانال ناقض کپیرایت، با محدودیتهایی نظیر عدم امکان آپلود ویدیوی جدید مواجهه میشود. کپیرایت استرایک، تا ۹۰ روز بر روی کانال باقی میماند. اگر کانال در این بازه ۹۰ روزه، استرایک دوم را دریافت کند، محدودیتهای اعمال شده بر روی آپلود ویدیوی جدید، مانیتایز ویدیوها، گذاشتن لایو و غیره، ۹۰ روز دیگر تمدید میشود. البته یوتیوب استرایک اول و دوم را به صورت جداگانه در نظر میگیرد. یعنی استرایک دوم، استرایک اول را ریاستارت نمیکند. در صورت دریافت استرایک سوم پیش از برداشته شدن استرایک اول، کانال متخلف و تمام کانالهای متصل به آن به همراه ویدیوهای آپلود شده، از روی پلتفرم یوتیوب برداشته میشوند. علاوه بر این، اکانت صاحب کانال متخلف، دیگر امکان ساخت کانال جدید را نخواهد داشت. اگر کانال متخلف، عضو «برنامه مشارکت با یوتیوب» (YouTube Partner Program) باشد، یک مهلت ۷ روزه برای ارسال درخواست تجدید نظر به کانال داده میشود.
۲. تماس مستقیم از صاحب اثر
یکی از روش های حل مشکل کپی رایت در یوتیوب، برقراری ارتباط با صاحب اثری است که در ویدیوی خود از آن استفاده کردهاید. یوتیوب، امکان بازپسگیری درخواست حذف ویدیو را برای صاحبان آثار دارای حق انتشار فراهم کرده است. برای از بین بردن کپیرایت استرایک، میتوانید با استفاده از راههای ارتباطی مختلف با صاحب اثر یا نماینده قانونی صاحب اثر ارتباط برقرار کنید و از وی بخواهید تا درخواست حذف ویدیو را پس بگیرید.
در صورت به توافق رسیدن، صاحب اثر میتواند از طریق یوتیوب استودیو یا ایمیل، درخواست حذف ویدیو را پس بگیرید. با این کار، استرایک از روی کانال برداشته میشود و محتوای مورد بحث به کانال برمیگردد؛ مگر اینکه کانال با یک کپیرایت استرایک دیگر مواجه بوده یا ویدیوی مورد بحث را حذف کرده باشد. مزیت این روش، سرعت بالای رسیدن به نتیجه است. البته برقراری ارتباط با صاحب اثر و متقاعد کردن وی برای بازپسگیری درخواست، چالشهای مختص به خود را دارد.
۳. درخواست تجدید نظر
اگر فکر میکنید به اشتباه کپیرایت استرایک دریافت کردهاید یا ویدیوی شما مشمول قانون استفاده منصفانه میشود، میتوانید درخواست تجدید نظر را به یوتیوب ارسال کنید. این درخواست، یک درخواست قانونی است که با ارائه توضیحات و مستندات مختلف، به منظور بازگرداندن محتوای مورد بحث به کانال و برداشتن کپیرایت استرایک از روی کانال برای یوتیوب ارسال میشود. دقت داشته باشید که ارائه اطلاعات نادرست و تقلبی به یوتیوب، حذف اکانت یا دیگر عواقب قانونی را در پی خواهد داشت. برای ارائه درخواست تجدید نظر کپیرایت استرایک، مراحل زیر را طی کنید:
- ابتدا به صفحه یوتیوب استودیو وارد شوید.
- از منوی سمت چپ صفحه، عنوان Content را انتخاب کنید.
- در بخش Content، پس از کلیک بر روی آیکون Filter، آن را بر روی گزینه Takedown قرار دهید.
- در ستون Restriction، نشانگر ماوس را بر روی عبارت Copyright ببرید. اگر هنگام نگه داشتن نشانگر ماوس بر روی عبارت کپیرایت، عبارت Takedown به نمایش درآمد، یعنی ویدیوی مورد نظر به دلیل Copyright Removal Request از روی کانال حذف شده است.
- بر روی SEE DETAILS کلیک کنید تا اطلاعات ویدیو و کپیرایت استرایکهای مرتبط با آن به نمایش درآیند.
- در قسمت Content identified in this video، بر روی SELECT ACTIONS کلیک کرده و Submit counter notification را انتخاب کنید.
- فرم درخواست تجدید نظر را به طور کامل مطالعه و تکمیل کنید.
- بر روی SUBMIT کلیک کنید تا درخواست تجدید نظر برای یوتیوب ارسال شود.
قبل از ارسال درخواست تجدید نظر کپیرایت استرایک، نکات زیر را در نظر بگیرید تا با جریمههای بیشتر و بدتر روبهرو نشوید:
- اطمینان از مالکیت ویدیو و المانهای صوتی و تصویری مورد استفاده در آن
- مدارک مرتبط با آثار دارای کپیرایت نظیر مجوزهای استفاده و لایسنسها
- اطمینان از استفاده منصفانه از آثار یا رعایت دیگر شرایط استثنا
- اطمینان از مجاز بودن استفاده عمومی آثار به کاررفته در ویدیو
در بخش بعدی، روشهای از بین کپیرایت کلیم را آموزش میدهیم.
روش های حل مشکل کپی رایت کلیم در یوتیوب
پیامدهای کپیرایت کلیم به شدت پیامدهای کپیرایت استرایک نیست. با این وجود، عدم توجه به آن و پیشگیری از دریافت کلیمهای متعدد میتواند ضمن آسیب رساندن به اعتبار کانال، عملکرد آن را از نظر بازدید و کسب درآمد تحت تاثیر منفی قرار دهد. به همین دلیل، یادگیری روش های حل کپی رایت کلیم در یوتیوب، اهمیت بالایی دارد. هنگام مواجهه کپیرایت کلیک، سه گزینه پیش روی شما قرار میگیرد. این گزینهها، عبارت هستند از:
- قبول کپیرایت کلیم و پیامدهای آن، بدون انجام هیچ اقدامی
- ویرایش ویدیوی مورد بحث
- درخواست تجدید نظر
در گزینه اول، صاحب کانال نقضکننده قوانین کپیرایت، پس از دریافت پیغام کپیرایت کلیم، تصمیم میگیرد هیچ اقدامی برای از بین بردن آن انجام ندهد. به عبارت دیگر، اگر صاحب اثر میتواند در صورت تمایل، نمایش ویدیو را برای کاربران یک ناحیه خاص بلاک کند، درآمدهای حاصل از مانیتایز ویدیو را دریافت کند یا اطلاعات مربوط به عملکرد ویدیو را مشاهده کند. بنابراین، گزینه اول، کپیرایت کلیم را از بین نمیبرد اما گزینههای بعدی، میتوانند باعث حذف کپیرایت کلیم و برگرداندن مالکیت کامل ویدیو به کانال شوند. به همین دلیل، در ادامه، به توضیح بیشتر راجع به گزینههای دو و سه میپردازیم.
ویرایش ویدیو برای حل مشکل کپی رایت در یوتیوب
یکی از روشهای اصلی حل مشکل کپی رایت کلیک در یوتیوب، ویرایش بخشهای حاوی آثار دارای کپیرایت است. این ویرایش میتواند به روشهای زیر انجام شود:
- حذف بخش کلیم شده از ویدیو
- جایگزینی موسیقی کلیم شده با موسیقیهای دیگر نظیر موسیقیهای موجود در کتابخانه صدای یوتیوب (+)
- قطع کردن صدای کلیم شده
برای انجام هر یک از گزینههای بالا، ابتدا وارد یوتیوب استودیو شوید. سپس، مراحل زیر را طی کنید:
- انتخاب بخش Content از منوی سمت چپ یوتیوب استودیو
- فیلتر کردن ویدیوهای کانال با کلیک بر روی آیکون Filter و انتخاب گزینه Copyright
- پیدا کردن ویدیوی مورد کلیم
- رفتن بر روی عبارت Copyright در ستون Restrictions
- کلیک بر روی SEE DETAILS
- انتخاب گزینه SELECT ACTIONS در قسمت Content identified in this vide
با انتخاب گزینه «SELECT ACTIONS»، امکان برش بخش مورد کلیم توسط گزینه «Trim out segment»، جایگزینی موسیقی کلیم شده به کمک گزینه «Replace song» و بیصدا کردن بخش حاوی موسیقی مورد بحث با گزینه «Mute song» فراهم میشود. دقت داشته باشید که در صورت عدم رضایت از خروجی ویرایش، امکان برگرداندن ویدیو به وضعیت قبلی وجود دارد.
ارائه درخواست تجدید نظر برای حل مشکل کپی رایت در یوتیوب
سیستم کانتنت آیدی یوتیوب، یک سیستم پیشرفته در شناسایی آثار دارای حق انتشار در ویدیوها است اما امکان اشتباه در برخی از موارد وجود دارد. به عنوان مثال، دیتابیس سیستم کانتنت آیدی یوتیوب، اطلاعات مربوط به لایسنسها و مجوزهای دریافت شده برای استفاده قانونی از آثار مختلف را دربرنمیگیرد.
به همین دلیل، حتی اگر لایسنس استفاده از یک اثر را داشته باشید، در صورت بهکارگیری آن در ویدیوهای خود، احتمال دریافت کپیرایت کلیم و استرایک از بین نمیرود. بنابراین بهترین روش برای حل مشکل کپی رایت برای کانالهای دارای لایسنس و مجوز، اعتراض به کلیم یا به اصطلاح «دیسپیوت» (Dispute) است. علاوه بر این، در برخی از موارد، استفاده از آثار دیگران، مشمول قانون استفاده منصفانه میشود یا خطایی در سیستم کانتنت آیدی رخ میدهد. برای تمام این موارد، یوتیوب، امکان ارائه درخواست تجدید نظر را فراهم کرده است.
دیسپیوت کردن کپیرایت کلیم، طی مراحل زیر انجام میگیرد:
- ورود به محیط یوتیوب استودیو
- انتخاب عنوان Content از منوی سمت چپ
- رفتن به زبانه Videos و پیدا کردن ویدیوی مورد کلیم
- بردن نشانگر ماوس بر روی عبارت Copyright در ستون Restrictions
- کلیک بر روی SEE DETAILS
- کلیک بر روی SELECT ACTIONS در قسمت Content identified in this video و انتخاب Dispute
- پر کردن فرم و کلیک بر روی Submit
- انتظار برای دریافت جواب از ارسالکننده کلیم
پس از طی مراحل بالا، یوتیوب برای ارسالکننده کلیم، یک پیغام ارسال میکنند. این فرد باید طی ۳۰ روز، به Dispute پاسخ دهد. گزینههای پیشرو برای ارسالکننده کلیم به صورت زیر هستند:
- برداشتن کلیم از روی ویدیو
- تاکید دوباره بر روی کلیم
- ارسال درخواست حذف ویدیو و کپیرایت استرایک
- عدم اقدام در برابر پیغام
در صورتی که در بازه ۳۰ روزه، ارسالکننده کلیم، اقدامی را در برابر درخواست تجدید نظر انجام ندهد، کلیم به طور خودکار از روی ویدیو برداشته میشود. برای رفع کپیرایت کلیم میتوانید از شرکتهای MCN نیز کمک بگیرید. این شرکتها، در زمینه نقد کردن درآمد کانال یوتیوب، مشاوره در رابطه با افزایش درآمد و غیره فعالیت میکنند.
پیشگیری از مشکل کپی رایت در یوتیوب
پیشگیری از دریافت کپیرایت کلیم و کپیرایت استرایک، بهترین راه برای عدم مواجهه با مشکلات مرتبط با قوانین کپیرایت در یوتیوب است. برخی از بهترین روشهای پیشگیری از مشکل کپیرایت در یوتیوب عبارت هستند از:
- استفاده از کتابخانه صوتی یوتیوب: رفتن به بخش Audio Library در منوی اصلی محیط یوتیوب استودیو و انتخاب موسیقی بدون کپیرایت برای ویدیوهای کانال
- استفاده از سرویسهای ارائهدهنده موسیقی رایگان: دانلود از منابع آهنگ بدون کپی رایت (آهنگهای دارای عبارت «Creative Commons licenses» یا «Royalty-free Music» در توضیحاتشان) مانند Uppbeat (+) یا Soundcloud (+) و غیره
- تولید محتوای اصیل: عدم استفاده از صوت و تصویر شامل کپیرایت و تکیه بر ساخت ویدیوهای اورجینال
- رعایت قانون استفاده منصفانه: بهکارگیری محتوای دارای کپیرایت برای اهداف آموزشی غیرانتفاعی، گزارشگری، تفسیر و غیره
در کنار روشهای معرفی شده در بالا، ممکن است با روشهای روبهرو شوید که به اشتباه به عنوان ترفندهای دور زدن قوانین کپیرایت یوتیوب معرفی میشوند. برخی از این روشها، عبارت هستند از:
- نوشتن یا گفتن عبارتهای مربوط به عدم مالکیت حق انتشار کانال بر محتوای مورد استفاده
- تغییر سرعت یا پیچ موسیقی
- پخش بخش کوتاهی از یک موسیقی، ویدیو یا متن
به هیچ وجه از گزینههای بالا برای حل مشکل کپی رایت در یوتیوب استفاده نکنید؛ زیرا سیستم کانتنت آیدی یوتیوب به قدری هوشمند است که هیچ تخلفی را نادیده نمیگیرد.
منابع: YouTube Help